Jan Herman Brinks, Anton Kruft, e.a., De Europese Spagaat. Het Europa der vaderlanden of een hernieuwde Europese Unie, Aspekt, Soesterberg, 2017.
De
feitelijke devaluatie van de natiestaat gaat gepaard met een toenemende invloed
van de Europese Unie. De al dan niet verkapte wens de EU in een politieke
federatie te veranderen wordt niet overal toegejuicht. Integendeel. Veel
Europeanen pleiten juist voor een herstel van de nationale soevereiniteit
inclusief een eerherstel van de landsgrenzen.
Deze wens tot begrenzing wordt in de hand gewerkt door de instroom van illegalen en vluchtelingen die veelal uit een islamitische cultuur afkomstig zijn. De toenemende spanningen tussen autochtonen en allochtonen worden dikwijls door politiek en media geminimaliseerd. Zij richten liever hun pijlen op Rusland. Maar lang niet iedereen wenst in de oude vijand de nieuwe vijand te zien.
Binnen Europa staan eigenlijk twee partijen tegenover elkaar: voorstanders van de EU versus pleitbezorgers van de natiestaat die deel moet uitmaken van een – om het in de woorden van de Gaulle te zeggen – ‘Europa der Vaderlanden’. Deze tegenstelling tussen eurofielen en eurosceptici kan in ieder EU-land worden opgemerkt. In de Midden-Europese landen die in de Visegrádgroep zijn georganiseerd, heeft de kritische houding jegens de EU intussen geleid tot een scherpe opleving van nationaal-conservatief gedachtegoed.
Of de Europese politiek in de 21e eeuw terug zal keren naar de natiestaat, dan wel kiest voor een uitbreiding en verdieping van de EU is onduidelijk. Wel kan nu al vastgesteld worden dat de geopolitieke ontwikkelingen in Noord-Afrika en in Oekraïne ons weinig tijd laten om een passend antwoord te vinden.
Deze bundel, waarin auteurs met diverse standpunten aan het woord komen, probeert een bijdrage te leveren aan het inzichtelijk maken van deze processen.